Tổng cục Thuế tăng cường hợp tác quốc tế để ngăn chặn tình trạng trốn thuế, tránh thuế

Với các mục tiêu đặt ra trong chiến lược phát triển của hệ thống thuế Việt Nam, việc tăng cường hoạt động hợp tác quốc tế trong lĩnh vực thuế đặc biệt trong điều kiện hội nhập ngày càng sâu rộng đã góp phần quan trọng trong công tác xây dựng pháp luật về thuế phù hợp với thông lệ quốc tế và quy định pháp luật Việt Nam.

Tổng cục trưởng Mai Xuân Thành và ông Ou-thai In-thi-lath cùng Đoàn công tác Bộ Tài chính Lào tại buổi làm việc ngày 19/01/2024 để trao đổi về hợp tác trong lĩnh vực thuế giữa Tổng cục Thuế Việt Nam và Bộ Tài chính Lào

Nâng cao vị thế ngành Thuế Việt Nam trên trường quốc tế

Năm 2023, ngành Thuế tiếp tục tăng cường hợp tác với cơ quan thuế các nước và tổ chức quốc tế, phục vụ thiết thực tiến trình cải cách, hiện đại hoá hệ thống thuế, nâng cao kiến thức của cán bộ, công chức thuế trong các lĩnh vực quản lý thuế, góp phần tiếp tục khẳng định vị thế của ngành Thuế Việt Nam trong các hoạt động quốc tế về thuế nói riêng và công tác đối ngoại của Bộ Tài chính nói chung.

Xây dựng pháp luật phù hợp với thông lệ quốc tế “Hoạt động hợp tác quốc tế góp phần xây dựng pháp luật về thuế phù hợp với thông lệ quốc tế và quy định pháp luật Việt Nam. Qua đó đưa thể chế quản lý thuế đồng bộ, công khai, minh bạch, công bằng, áp dụng quản lý rủi ro trong quản lý thuế, tạo điều kiện thuận lợi để người nộp thuế tuân thủ tự nguyện.” Phó Tổng cục trưởng Vũ Chí Hùng

Việc tăng cường hợp tác quốc tế đã giúp ngành Thuế xây dựng các chính sách thuế phù hợp với thực tiễn sự phát triển của nền kinh tế số và bùng nổ của thương mại điện tử, từ đó giải quyết tình trạng trốn thuế, tránh thuế và các hình thức không tuân thủ khác phù hợp với thông lệ quốc tế và quy định pháp luật Việt Nam.

Một minh chứng cho quyết tâm thực hiện mục tiêu trên, đó là vào ngày 14/11, tại Los Angesles (Hoa Kỳ), Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc chủ trì Hội nghị tiếp xúc với các nhà đầu tư với chủ đề “Việt Nam – Triển vọng tăng trưởng tươi sáng” với sự tham dự của hơn 60 nhà đầu tư gồm các quỹ đầu tư lớn, các tập đoàn, doanh nghiệp Hoa Kỳ.

Hội nghị có sự tham dự của Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Mai Xuân Thành và đại diện lãnh đạo một số đơn vị thuộc Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, cùng đại diện một số thành viên thị trường, ngân hàng thương mại và doanh nghiệp niêm yết.

Tại hội nghị, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc đã khẳng định, sự hiện diện của cộng đồng đầu tư quốc tế, của các tổ chức doanh nghiệp và định chế tài chính quốc tế có mặt tại hội nghị, đã và sẽ đồng hành cùng với Chính phủ và Bộ Tài chính Việt Nam trên chặng đường phát triển tươi sáng và Bộ Tài chính Việt Nam sẽ tiếp tục tăng cường hợp tác quốc tế trong xây dựng chính sách thuế phù hợp với thông lệ quốc tế để các nhà đầu tư yên tâm hợp tác với Việt Nam trong giai đoạn tiếp theo.

Trước đó vào ngày 22/3/2023, tại Paris (Pháp), Tổ chức Hợp tác và phát triển kinh tế (OECD) đã tổ chức lễ ký Hiệp định đa phương về hỗ trợ hành chính thuế (MAAC) với Việt Nam. Tham gia MAAC, Việt Nam chính thức trở thành thành viên thứ 147 trong mạng lưới đa phương này.

Ngày 22/3/2023 tại Paris, Tổ chức Hợp tác và phát triển kinh tế (OECD) đã tổ chức lễ ký Hiệp định đa phương về hỗ trợ hành chính thuế (MAAC) với Việt Nam

Đây là một khuôn khổ pháp lý quốc tế đa phương toàn diện, bao quát các hình thức hợp tác quốc tế về hành chính thuế để giải quyết tình trạng trốn thuế, tránh thuế và các hình thức không tuân thủ khác, từ đó tăng cường hợp tác quốc tế trong trao đổi thông tin thuế. Về công tác ký kết Hiệp định thuế đa phương (MLI), Chủ tịch nước đã phê chuẩn hiệu lực của Hiệp định thuế đa phương tại Quyết định số 322/2023/ QĐ-CTN ngày 13/4/2023.

Về giải pháp Hai trụ cột của Diễn đàn IF của OECD, liên quan đến Giải pháp Trụ cột 1, trong năm 2023, Tổng cục Thuế tham gia các cuộc họp của Diễn đàn IF, để nắm bắt tình hình xây dựng hiệp định của Diễn đàn IF và động thái của các nước. Liên quan đến Giải pháp Trụ cột 2, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 107/2023/QH15 ngày 29/11/2023 về việc áp dụng thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung theo quy định chống xói mòn cơ sở thuế toàn cầu.

Cũng trong năm 2023, ngành Thuế triển khai đàm phán, ký kết các Hiệp định thuế, Nghị định thư sửa đổi Hiệp định thuế với Hoa Kỳ, Argentina, Nigeria, Lúc-xăm-bua, Nhật Bản…

Ngoài ra, tiếp tục triển khai nhiều nội dung hợp tác, trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm trong công tác quản lý thuế với các nước và các tổ chức quốc tế như: Lào, Hàn Quốc, Nga, SGATAR, IMF… trong đó có các giải pháp nâng cao hiệu quả công tác quản lý thuế đối với những lĩnh vực, ngành nghề kinh doanh mới, phức tạp như: chuyển giá, thương mại điện tử, kinh doanh trên nền tảng số, quyền đánh thuế giữa các quốc gia…

Phó Tổng cục trưởng Vũ Chí Hùng tiếp ông SHINODA Takanobu, Phó trưởng Đại diện Văn phòng JICA tại Việt Nam tại buổi làm việc vừa diễn ra ngày 24/01/2024 về công tác phối hợp trong lĩnh vực thuế giữa Việt Nam và Nhật Bản

Tại Hội nghị cấp cao thường niên SGATAR lần thứ 52 được tổ chức tại Phuket, Thái Lan từ 31/10 đến 2/11/2023, không chỉ học hỏi kinh nghiệm quản lý thuế của các nước, Việt Nam còn chia sẻ với các nước về kinh nghiệm quản lý “Thuế gián thu trong nền kinh tế số”.

Bên cạnh đó, ngành Thuế đã tiến hành xử lý 114 trường hợp đề nghị trao đổi thông tin với cơ quan thuế của 40 nước, tăng 30% so với năm 2022. Số trường hợp Việt Nam yêu cầu cơ quan thuế nước ngoài cung cấp thông tin chủ yếu xuất phát từ yêu cầu về tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra đối với các doanh nghiệp có dấu hiệu rủi ro cao hoàn thuế GTGT. Lãnh đạo ngành Thuế Việt Nam đánh giá, kết quả công tác trao đổi thông tin đã đạt được các kết quả tích cực, góp phần hỗ trợ công tác thanh tra, kiểm tra chống gian lận về hoàn thuế, tăng thu cho NSNN.

Tăng cường hợp tác, trao đổi kinh nghiệm quốc tế về lĩnh vực thuế

Ngày 22/11/2023, Tổng cục Thuế đã phối hợp với Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) tổ chức Chương trình đào tạo phát triển năng lực quản lý cho lãnh đạo cấp cao. Ngành Thuế Việt Nam nhận thức rõ yêu cầu đặt ra đối với cán bộ lãnh đạo các cấp là vừa cần có tư duy chiến lược, vừa có năng lực tổ chức triển khai thực hiện để tối ưu hóa nguồn lực, giảm thiểu rủi ro có thể gặp phải, kịp thời chỉ đạo, điều chỉnh các hoạt động cải cách của ngành hướng đến đạt mục tiêu đề ra.

Theo ông Steve Vesperman – chuyên gia IMF mong muốn không chỉ được chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm mà còn kỳ vọng vào việc các cán bộ lãnh đạo các cấp của ngành Thuế Việt Nam có thể vận dụng các kiến thức này vào thực tế trong công tác điều hành quản lý. IMF cam kết và mong muốn trong thời gian tới sẽ tiếp tục phối hợp, hợp tác trong việc chia sẻ kinh nghiệm quản lý thuế với Tổng cục Thuế, từ đó giúp công tác quản lý thuế của Việt Nam ngày càng phát triển và phù hợp với thông lệ quốc tế.

Với sự hợp tác của IMF trong thời gian qua và đặc biệt trong việc hỗ trợ kỹ thuật cho ngành Thuế Việt Nam xây dựng thành công Chiến lược cải cách hệ thống thuế đến năm 2030 và trong nhiều lĩnh vực hoạt động của ngành Thuế Việt Nam.

Với sự chia sẻ kinh nghiệm quản lý thuế từ phía IMF giúp công tác quản lý thuế của Việt Nam ngày càng phát triển và phù hợp với thông lệ quốc tế

Ngày 28/11/2023, tại Trung tâm Hội nghị Lisbon, Bồ Đào Nha, Đoàn công tác của Tổng cục Thuế do Phó Tổng cục trưởng Vũ Chí Hùng làm Trưởng đoàn đã tham dự Hội nghị toàn thể lần thứ 16 Diễn đàn toàn cầu của Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) tổ chức.

Hội nghị toàn thể lần thứ 16 của Diễn đàn Toàn cầu về Minh bạch và Trao đổi Thông tin vì Mục đích Thuế (Diễn đàn Toàn cầu) và các cuộc họp bên lề được tổ chức tại Trung tâm Hội nghị Lisbon (CCL), Bồ Đào Nha từ ngày 28 tháng 11 đến ngày 01 tháng 12 năm 2023. Hội nghị thu hút sự tham gia của hơn 460 đại biểu từ 124 quốc gia/vùng lãnh thổ, và đại diện của tổ chức quốc tế. Tại buổi khai mạc Hội nghị, Bộ trưởng Bộ Tài chính Bồ Đào Nha – Ông Fernando Medina đã nêu chủ đề chính của Hội nghị năm nay là: “Cùng nhau thực hiện: Dựa trên thành tựu đạt được, các nước thành viên cùng thúc đẩy minh bạch thuế và trao đổi thông tin trên toàn cầu”.

Trong khuôn khổ Hội nghị toàn thể lần thứ 16 Diễn đàn toàn cầu, Phó Tổng cục trưởng Vũ Chí Hùng cùng bà Zayda Mahatta, Tổng Thư ký Diễn đàn toàn cầu – đại diện của OECD đã có cuộc họp song phương. Tại cuộc họp, hai bên đã thảo luận về các nội dung chính về Chương trình rà soát đồng cấp (Peer review) tại Việt Nam và Sáng kiến Châu Á (The Asia Initiative).

Phó Tổng cục trưởng Vũ Chí Hùng cùng bà Zayda Mahatta, Tổng Thư ký Diễn đàn toàn cầu – đại diện của OECD cùng các đại biểu quốc tế tại Diễn đàn

Tăng cường thực hiện các chuẩn mực về minh bạch và trao đổi thông tin về thuế

Theo lãnh đạo Tổng cục Thuế, năm 2024, ngành Thuế tiếp tục tăng cường hợp tác song phương và đa phương về thuế với cơ quan thuế các nước và tổ chức quốc tế, phục vụ thiết thực tiến trình cải cách, hiện đại hoá hệ thống thuế; triển khai thực hiện các cam kết quốc tế về thuế và các nội dung liên quan trong Luật Quản lý thuế.

Cùng với đó, ngành Thuế sẽ triển khai các nhiệm vụ theo Kế hoạch hành động của đề án về rà soát, đánh giá lại hiệu quả của các Hiệp định tránh đánh thuế hai lần, tác động đối với không gian chính sách thuế của Việt Nam; xây dựng bộ nguyên tắc đàm phán Hiệp định tránh đánh thuế hai lần phù hợp với bối cảnh mới của Việt Nam và xu thế quốc tế.

Ngành Thuế cũng trình Chính phủ phê duyệt chủ trương tham gia “Sáng kiến châu Á” nhằm nâng cao năng lực trong việc thực hiện các chuẩn mực về minh bạch và trao đổi thông tin về thuế của Diễn đàn Toàn cầu đã được quốc tế thống nhất và sử dụng để giải quyết vấn đề trốn thuế và các dòng tài chính bất hợp pháp.

Phó Tổng cục trưởng Vũ Chí Hùng tham dự phiên họp toàn thể Hội nghị SGATAR thường niên lần thứ 52 tại Phuket, Thái Lan ngày 01/11/2023. Tại Diễn đàn Trưởng đoàn – Phiên 4, với Chủ đề 3 “Thuế gián thu (GST/VAT) trong nền kinh tế số”, Phó Tổng cục trưởng Vũ Chí Hùng đại diện cho cơ quan Thuế Việt Nam đã có bài tham luận tại Diễn đàn

Ngoài ra, ngành Thuế cũng phối hợp với các đơn vị liên quan thực hiện các kế hoạch hành động chống xói mòn cơ sở thuế (BEPS) với các ưu tiên và lộ trình được Bộ Tài chính phê duyệt. Trong đó, triển khai xây dựng phương án tham gia Hiệp định đa phương MLC để chuẩn bị sẵn sàng triển khai việc ký kết Hiệp định đa phương MLC (phân chia quyền đánh thuế đối với thu nhập phát sinh từ hoạt động kinh doanh thương mại điện tử và dịch vụ kinh tế kỹ thuật số – Trụ cột 1).

Triển khai xây dựng phương án tham gia Hiệp định đa phương STTR áp dụng đối với lãi tiền vay, tiền bản quyền và một số hoạt động dịch vụ chịu thuế tại nước nhận thu nhập chịu thuế dưới mức 9% (Trụ cột 2).

Không chỉ tăng cường hợp tác, tiếp nhận những kinh nghiệm quản lý thuế và ký kết các hiệp định về thuế với các quốc gia trên thế giới có quan hệ hợp tác kinh tế – tài chính với Việt Nam, Tổng cục Thuế còn tăng cường công tác phối hợp trong đào tạo trao đổi nghiệp vụ thuế với Bộ Tài chính Lào. Điển hình, trong khuôn khổ Kế hoạch hợp tác năm 2023 giữa Bộ Tài chính Việt Nam và Bộ Tài chính Lào, từ ngày 14-20/01/2024 tại Lào, Tổng cục Thuế Việt Nam đã phối hợp với Vụ thuế Lào triển khai chương trình tập huấn cho các cán bộ, công chức ngành Thuế Lào về công tác quản lý rủi ro về thuế và kỹ năng thanh tra kiểm tra chuyên đề thuế GTGT. Trải qua gần 20 năm hợp tác, cơ quan thuế hai nước đã gặt hái được những kết quả tích cực và đạt được những mục tiêu đã đề ra tại Thỏa thuận hợp tác của Bộ Tài chính hai nước. Các hoạt động hợp tác đã được triển khai một cách khá toàn diện trên tất cả các mặt bao gồm trao đổi các đoàn công tác, học hỏi kinh nghiệm; xây dựng văn bản pháp lý; đào tạo, nâng cao trình độ nghiệp vụ cho cán bộ, công chức và cung cấp trang thiết bị phục vụ công tác, học tập. Thông qua các chương trình hợp tác này, cơ quan thuế hai nước đã nâng cao đáng kể năng lực xây dựng chính sách cũng như quản lý thuế, góp phần quan trọng trong việc đảm bảo nguồn thu cho NSNN.