Rủi Ro Nếu Hộ Kinh Doanh Không Chuẩn Bị Kỹ Khi Chuyển Sang Kê Khai

Chính sách thuế khoán sắp bị xóa bỏ hoàn toàn, đây được coi là một trong những thay đổi lớn đối với cộng đồng hộ kinh doanh trên cả nước. Không chỉ là một thay đổi về phương thức nộp thuế, mà là sự chuyển mình toàn diện về cách thức vận hành, ghi chép, quản lý và tuân thủ pháp luật thuế của hàng triệu hộ kinh doanh.

1. Khuyến nghị của Nhà nước 

Để chuẩn bị cho quá trình chuyển đổi, Chính phủ đã ban hành Nghị định 70/2025/NĐ-CP (hiệu lực từ ngày 01/6/2025) về hóa đơn, chứng từ. Đây được coi là văn bản nền tảng, đặt nền móng cho việc triển khai hóa đơn điện tử một cách rộng rãi, đặc biệt trong lĩnh vực bán lẻ, dịch vụ tiêu dùng trực tiếp – nơi tập trung phần lớn các hộ kinh doanh. Một điểm nhấn đáng chú ý là việc triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, cho phép dữ liệu bán hàng được cập nhật ngay lập tức và tự động truyền về cơ quan thuế, giúp kiểm soát doanh thu theo thời gian thực, hạn chế gian lận, trốn thuế.

Tiếp đó, Thông tư 32/2025/TT-BTC do Bộ Tài chính ban hành đã hướng dẫn chi tiết việc thực hiện hóa đơn điện tử, bao gồm chuẩn dữ liệu, trách nhiệm của bên cung cấp phần mềm, cơ chế ủy nhiệm lập hóa đơn và truyền nhận dữ liệu. Tất cả đều nhằm đảm bảo tính đồng bộ trong hệ thống quản lý và thuận tiện tối đa cho người nộp thuế khi chuyển đổi.

Tuy nhiên, điều khiến nhiều hộ kinh doanh lo ngại không nằm ở mặt kỹ thuật hay phần mềm, mà chính là sự thay đổi thói quen lâu nay đã ăn sâu trong cách làm ăn.

Với hình thức thuế khoán, hộ kinh doanh chỉ cần nộp một khoản thuế cố định hằng tháng mà không bắt buộc phải lập hóa đơn, ghi chép sổ sách hay lưu trữ chứng từ chi tiết. Tuy nhiên từ năm 2026, mọi doanh thu, chi phí, giao dịch sẽ phải minh bạch, có hóa đơn điện tử đầy đủ. Đây vừa là thách thức, vừa là cơ hội để hộ kinh doanh từng bước tiếp cận chuẩn mực quản trị hiện đại.

Nếu không có sự chuẩn bị, hộ kinh doanh rất dễ bị sai sót, dẫn đến bị xử phạt hành chính hoặc thậm chí bị đình chỉ hoạt động nếu vi phạm nghiêm trọng.

2. Những việc cần làm trước khi chuyển sang hình thức kê khai thuế

1. Hoàn thành nghĩa vụ thuế khoán 

Hộ kinh doanh cần làm việc với cán bộ thuế quản lý để chốt và hoàn thành nghĩa vụ thuế khoán, làm thủ tục chuyển sang phương pháp kê khai.

2. Xử lý hàng tồn kho

Toàn bộ hàng hóa, nguyên vật liệu, sản phẩm dở dang đều cần được kiểm kê rõ ràng: tên hàng, đơn vị tính, số lượng, giá trị, tình trạng sử dụng.

Hàng hóa đã cũ, lỗi mốt, hoặc có nguy cơ hư hỏng nên được phân loại và định giá lại để tránh tăng thêm giá trị tài sản ảo.

Với những hàng hóa không còn giá trị sử dụng, nên lập biên bản hủy hàng có xác nhận, nhằm phản ánh đúng thực trạng giúp hộ kinh doanh kiểm soát rủi ro, tối ưu chi phí, và hoạch định chiến lược kinh doanh tương lai.

3. Rà soát và củng cố tính hợp pháp của toàn bộ chứng từ mua hàng

Nhằm xác định giá vốn và cũng là điều kiện để cơ quan thuế công nhận chi phí do đó cần hợp thức hóa, bổ sung, và hoàn thiện hồ sơ đầu vào.

Những mặt hàng mua từ cá nhân, làng nghề, hay nguồn đặc thù không có hóa đơn, cần được lập bảng kê theo mẫu hợp lệ, có xác nhận thanh toán và lưu trữ rõ ràng.

4. Chuẩn bị những trang thiết bị cần thiết cho việc chuyển đổi

• Cài đặt máy tính tiền: Hiện không có quy định hộ kinh doanh bắt buộc phải sử dụng loại máy tính tiền POS để triển khai. Do đó, hộ kinh doanh nhỏ có thể sử dụng phần mềm hoặc app có chức năng khởi tạo hóa đơn điện tử từ máy tính tiền (như điện thoại, máy tính bảng, laptop).
• Mua và đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử: Hiện nay có nhiều nhà cung cấp hóa đơn điện tử như Viettel, Misa, VNPT, EasyInvoice…với chi phí cạnh tranh từ vài trăm nghìn đồng một năm. Hộ kinh doanh có thể mua hóa đơn tại các nhà cung cấp này và yêu cầu nhà cung cấp hỗ trợ đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử với cơ quan thuế.

Việc xếp loại rủi ro không chỉ là vấn đề kỹ thuật mà sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi và nghĩa vụ của hộ kinh doanh. Những ai chủ động thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ thuế, sử dụng hóa đơn điện tử đúng quy định, khai báo doanh thu minh bạch sẽ được hưởng các chính sách hỗ trợ, giảm tần suất kiểm tra. Ngược lại, những hộ tiếp tục “làm ngơ”, không tiếp cận, không chuyển đổi, sẽ dễ bị xếp vào nhóm có rủi ro cao, đối mặt với các biện pháp giám sát chặt, kiểm tra thường xuyên, bị xử lý vi phạm hoặc truy thu thuế. 

Liên hệ ngay để được tư vấn miễn phí

📞 Hotline: 092.895.6666 

📧 Email: dailythuetanphuquy@gmail.com 

🏢 Website: https://dailythuetanphuquy.vn/ 

📍 Địa chỉ:  

Văn phòng Quảng Ninh: Mỹ Gia 4-12A Vinhome Bến Đoan, phường Hồng Gai, Tỉnh Quảng Ninh

Văn phòng Hải Phòng: SB101-Vinhome Cầu Rào, Phường An Biên, TP Hải Phòng