RÀ SOÁT TỔNG THỂ LUẬT HÓA CÁC CHÍNH SÁCH VỀ ƯU ĐÃI THUẾ
Dự thảo Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp sửa đổi đã rà soát tổng thể các chính sách về ưu đãi thuế. Theo đó, dự thảo đã luật hóa một số nội dung đang thực hiện ổn định tại các văn bản dưới luật, thu hẹp nhóm lĩnh vực ưu đãi, tập trung vào những nhóm ngành nghề được khuyến khích, ưu tiên.
Áp dụng thuế suất ưu đãi cho doanh nghiệp quy mô nhỏ
Dự thảo Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) sửa đổi mới đây đã được trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cho ý kiến. Theo Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn, dự thảo Luật gồm 4 chương, 20 điều. Dự thảo đã bám sát theo các nhóm chính sách tại hồ sơ lập đề nghị xây dựng dự án Luật Thuế TNDN (sửa đổi) đã được Quốc hội đồng ý, đồng thời luật hóa một số nội dung đang thực hiện ổn định tại các văn bản dưới luật.
| Luật hóa những vấn đề “đã chín, đã rõ”
Cho ý kiến tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho rằng, trong Luật hiện hành đang vướng mắc ở những điều gì thì nên sửa ngay cái đó. Những điều nào “đã chín, đã rõ” thì sửa, cái gì chưa rõ thì phải tiếp tục nghiên cứu. Việc sửa đổi Luật Thuế TNDN phải đảm bảo thu ngân sách nhà nước, khắc phục tình trạng trốn thuế, thất thu thuế; việc sửa đổi luật phải đảm bảo phù hợp với thông lệ quốc tế. |
Trong đó, dự thảo dành một chương quy định về ưu đãi thuế TNDN và có những quy định mới về thuế suất đối với doanh nghiệp thuộc nhóm doanh nghiệp (DN) có quy mô nhỏ và tiêu chí áp dụng để thúc đẩy sự phát triển của các loại hình doanh nghiệp này.
Cụ thể, tại Chương 2 về thuế suất thuế TNDN, dự thảo quy định mức thuế suất là 20%. Riêng với DN có tổng doanh thu năm không quá 3 tỷ đồng thì được áp dụng mức thuế suất 15%; DN có tổng doanh thu năm từ trên 3 tỷ đồng đến không quá 50 tỷ đồng thì được áp dụng mức thuế suất 17%.
Đối với lĩnh vực báo chí, dự thảo bổ sung quy định áp dụng thuế suất ưu đãi 15% đối với thu nhập của các cơ quan báo chí từ các hoạt động báo chí khác ngoài báo in. Riêng báo in tiếp tục áp dụng mức thuế suất ưu đãi 10% như hiện hành.
Đối với lĩnh vực dầu khí, dự thảo sửa đổi mức thuế suất tối thiểu của khung thuế suất đối với hoạt động tìm kiếm, thăm dò và khai thác dầu khí “từ 32% – 50%” thành “từ 25% – 50%” và do “Thủ tướng Chính phủ quyết định mức thuế suất cụ thể phù hợp với từng hợp đồng dầu khí” để thống nhất với Luật Dầu khí.
Bên cạnh đó, tại Chương 3 về ưu đãi thuế TNDN, dự thảo quy định việc áp dụng thuế suất thuế TNDN 10% trong thời hạn 15 năm đối với dự án đầu tư mới tại khu kinh tế nằm trên địa bàn có điều kiện kinh tế – xã hội khó khăn hoặc đặc biệt khó khăn.
Thu hẹp nhóm lĩnh vực được ưu đãi về thuế
Cho ý kiến tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng đánh giá cao hồ sơ, tờ trình của Chính phủ cũng như báo cáo thẩm tra. Nhấn mạnh đây là một dự án luật rất khó, phức tạp, kỹ thuật, thời gian chuẩn bị không nhiều, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật cũng đề nghị cơ quan soạn thảo và cơ quan thẩm tra cần nghiên cứu, phương pháp sửa đổi, thẩm tra một số luật thuế, trong đó có dự án Luật Thuế TNDN sửa đổi để có cách tiếp cận chung tổng thể về thuế, đảm bảo việc sửa đổi chính sách thuế đáp ứng được theo tình hình phát triển kinh tế – xã hội.
Quan tâm đến lĩnh vực báo chí, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh cho rằng, các cơ quan báo chí dù là báo in, báo điện tử hay truyền hình, phát thanh đều là báo chí cách mạng, là đơn vị sự nghiệp công lập. Hiện tại, thu nhập của các cơ quan báo chí chủ yếu phụ thuộc vào quảng cáo. Tuy nhiên, nguồn thu cũng đang bị thu hẹp, khiến cơ quan báo chí gặp nhiều khó khăn. Do đó, Chủ nhiệm Nguyễn Đắc Vinh đề nghị áp dụng mức ưu đãi thuế thu nhập chung là 10% cho cả báo in, báo điện tử và các loại hình báo chí khác.
Liên quan đến việc điều chỉnh luật trong bối cảnh áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu, Chủ nhiệm Hoàng Thanh Tùng lưu ý, Nghị quyết 107/2023/QH15 mới đưa vào 2 nội dung của việc thực hiện thuế tối thiểu toàn cầu. Còn lại 2 nội dung chưa được quy định tại Nghị quyết là về lợi nhuận chịu thuế dưới mức tối thiểu và thuế khấu trừ tại nguồn tối thiểu. Hiện tại, dự thảo luật cũng chưa quy định về vấn đề này.
Phát biểu giải trình thêm, Thứ trưởng Cao Anh Tuấn cho biết, một nội dung chưa quy định tại Nghị quyết 107/2023/QH15 là quy tắc về quyền đánh thuế của nước nguồn thì thuộc thẩm quyền Chính phủ ký hiệp định đa phương. Hiện nay, các nước đang phối hợp với nhau ký hiệp định đa phương để thực hiện, do đó không cần đưa vào Luật và Nghị quyết.
Về lợi nhuận chịu thuế dưới mức tối thiểu, các nước cơ bản chưa thống nhất được hướng dẫn thực hiện. Hơn nữa, ngay cả khi đa số các nước áp dụng, thì đây vốn là quy định cho các nước trung gian đầu tư, không còn ý nghĩa nhiều trên thực tế, vì chúng ta đã khấu trừ tại nguồn về thuế TNDN bổ sung.
Đối với ý kiến về rà soát tổng thể các chính sách thuế, đặc biệt là ưu đãi thuế, Thứ trưởng Cao Anh Tuấn cho hay, hiện Chính phủ đã chuẩn bị để trình Quốc hội 3 luật về thuế tại Kỳ họp thứ 8, gồm Luật Thuế TNDN, Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt, Luật Thuế giá trị gia tăng. Các luật này đã được rà soát tổng thể, đảm bảo yêu cầu của Bộ Chính trị, Nghị quyết 23 của Quốc hội về mở rộng cơ sở thuế và hạn chế ưu đãi.
Trong đó, các lĩnh vực ưu đãi được thu hẹp chỉ còn 30 nhóm, gồm 23 nhóm áp dụng ưu đãi cao và 7 nhóm áp dụng ưu đãi thấp. Luật cũng đã rà soát tập trung vào những nhóm ngành nghề khuyến khích ưu đãi và được báo cáo thuyết minh chi tiết, cụ thể.
Kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết, UBTVQH đánh giá cao quá trình chuẩn bị hồ sơ dự án Luật và nội dung báo cáo thẩm tra sơ bộ. Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ tiếp thu các ý kiến của UBTVQH, ý kiến của cơ quan thẩm tra để tiếp tục hoàn thiện dự thảo Luật, đáp ứng các yêu cầu đề ra. Sau khi hoàn chỉnh, Chính phủ gửi Ủy ban Tài chính, Ngân sách thẩm tra và trình lại UBTVQH xem xét trong phiên họp tháng 10 tới.