KINH TẾ THỊ TRƯỜNG LÀ GÌ? ƯU, NHƯỢC ĐIỂM CỦA KINH TẾ THỊ TRƯỜNG

Kinh tế thị trường là gì? Ưu, nhược điểm của kinh tế thị trường

Ảnh minh họa. Nguồn: Internet

Kinh tế thị trường là gì?

Kinh tế thị trường là loại hình kinh tế – xã hội vận hành dựa trên mối quan hệ giữa người mua và người bán theo quy luật cung – cầu, để xác định giá cả, số lượng hàng hóa, dịch vụ sẵn sàng giao dịch trên thị trường.

Như vậy, có thể hiểu trong nền kinh tế các mối quan hệ kinh tế, sự trao đổi, mua bán các sản phẩm, sự phân chia lợi ích, tìm kiếm lợi nhuận,… đều do các quy luật của thị trường điều tiết và chi phối.

Trong thực tế, nếu không thu được lợi nhuận thì sản xuất, kinh doanh không có động lực để tiếp tục hoạt động thúc đẩy phát triển sản xuất, kinh doanh dẫn đến sự trì trệ của xã hội.

Kinh tế thị trường giải quyết được những vấn đề đó và được xem là thành quả quan trọng trong nền văn minh nhân loại. Kinh tế thị trường không phải là của riêng hay độc quyền trong một hình thái kinh tế – xã hội nào.

Ưu điểm của kinh tế thị trường là gì?

Trong nền kinh tế thị trường, nếu nhu cầu hàng hóa cao hơn so với nguồn cung, giá cả hàng hóa sẽ cao lên, lợi nhuận từ đó cũng tăng, là động lực để các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất tăng nguồn cung.

Theo đó, doanh nghiệp, cơ sở có cơ chế sản xuất hiệu quả, sẽ có tỷ suất lợi nhuận cao, cho phép họ gia tăng quy mô, nguồn lực sẽ đổ dồn về những nơi có hiệu quả sản xuất tốt hơn.

Trái lại, các doanh nghiệp, cơ sở có cơ chế sản xuất không hiệu quả, sức cạnh tranh kém sẽ dần bị đào thải khỏi thị trường.

Nền kinh tế thị trường tạo động lực để các doanh nghiệp đổi mới, phát triển công nghệ, về quy trình sản xuất, quản lý, về các sản phẩm để có thể cạnh tranh và đáp ứng được nhu cầu của thị trường.

Nền kinh tế thị trường luôn có sự cạnh tranh vì vậy muốn tồn tại phải luôn có giải pháp cải tiến. Kinh tế thị trường cũng là nơi thanh lọc những người thực sự có năng lực, đào thải những ai yếu kém.

Bên cạnh đó, kinh tế thị trường tạo xu thế liên doanh, liên kết đẩy mạnh giao lưu kinh tế giữa các nước. Việc được tiếp xúc, chuyển giao công nghệ sản xuất, công nghệ quản lý từ các nước phát triển sẽ thúc đẩy các nước đang phát triển có những giải pháp tích cực cho kinh tế nước nhà.

Mức độ thị trường hóa nền kinh tế có thể được là tiêu chí trong xác định điều kiện thương mại giữa hai bên.

Ngoài ra, nền kinh tế thị trường cũng mang đến nhiều việc làm hơn cho người lao động.

Nhược điểm của kinh tế thị trường là gì?

Cơ chế phân bổ nguồn lực trong nền kinh tế thị trường có thể là nguyên nhân gây bất bình đẳng trong xã hội.

Những người chiếm ưu thế trong kinh doanh sản xuất sẽ ngày càng có nhiều tài sản, quyền lực. Những người còn lại cũng sẽ rơi vào tình trạng tệ hơn.

Đó cũng là lý do dẫn đến sự phân chia giai cấp: thống trị và bị trị. Sự phân chia giai cấp cũng dẫn đến những bất ổn trong đời sống xã hội.

Bên cạnh đó, nếu sau thời gian dài không còn có sự cạnh tranh, những người có tiềm lực mạnh sẽ thâu tóm thị trường, nền kinh tế có thể chỉ do một số ít người thao túng, họ cũng chi phối thị trường theo ý mình.

Cứ như vậy, nếu không có sự can thiệp của Nhà nước việc tăng giá, giảm chất lượng sản phẩm để tăng thêm lợi nhuận sẽ xảy ra, gây tổn thất lớn cho nền kinh tế nói chung, người tiêu dùng nói riêng.

Cuối cùng, sự chênh lệch về cung – cầu sẽ là hệ quả dẫn đến khủng hoảng thừa, thất nghiệp và lạm phát.

Các doanh nghiệp không bán được hàng để thu hồi vốn dần sẽ phá sản gây khủng hoảng kinh tế…

Một số điều cần cần đáp ứng để cơ chế thị trường không tồn tại những hạn chế như: – Thị trường có sự cạnh tranh lành mạnh – Có thông tin minh bạch – Không bị ảnh hưởng bởi các thông tin ngoại lai – Không đầu cơ – Không vi phạm đạo đức kinh doanh – Không có sự lách luật…

Theo Vanbanluat